پهنه‌بندی بوم اقلیم‌شناسی ایران

Authors

  • ایرج ویس‌کرمی مربی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی لرستان
  • شهلا احمدی مربی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی لرستان
  • مهران لشنی‌زند استادیار، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی لرستان
  • کیانفر پیامنی مربی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی لرستان
Abstract:

مقایسه نقشه‌های اقلیمی و پوشش گیاهی ارتباط بسیار نزدیک بین دو پراکنش را نشانی می‌دهند، ولی چگونگی  همبستگی اقلیم و پوشش گیاهی به خوبی درک نشده است. بنابراین، شناسایی و تعیین اثرات عوامل و عناصر مهم اقلیمی که بر پراکنش گونه‌های اصلی گیاهان ایران تأثیر می‌گذارند و سپس پهنه‌بندی بوم اقلیم‌شناسی کشور بر پایه عوامل و عناصر مذکور هدف اصلی این پژوهش است. بدین منظور 51 ایستگاه سینوپتیک کشور که دارای دوره آماری 30ساله (2005-1976) یا بیشتر بودند، انتخاب و داده‌های هواشناسی آن‌ها از بانک اطلاعاتی سازمان هواشناسی کشور استخراج شد. پس از تعیین متغیرهای اقلیمی موثر، به‌کارگیری تکنیک مؤلفه‌­های مبنا سبب شد که ماتریس مجموع متغیرهای اولیه (51×269)، به 14 مؤلفه با مقادیر ویژه بیش از یک تقلیل یابد که حدود 96.4 درصد از واریانس کل را توجیه می­‌کنند. با توجه به این‌که سه مولفه اولیه (به‌ترتیب حرارتی، رطوبتی و بارشی) بیشترین تأثیر را در تبیین شرایط اقلیمی کشور دارند، به‌عنوان مبنای پهنه‌بندی‌های اقلیمی مورد استفاده قرار گرفتند. سه مؤلفه اول اقلیمی در محیط نرم‌افزار ArcGIS با استفاده از روش کریجینگ به نقشه‌های رستری تبدیل شدند. نقشه‌های رستری حاصل به‌عنوان ورودی تکنیک خوشه‌بندی نظارت نشده مورد استفاده قرا گرفته و نقشه پهنه‌بندی اقلیمی ایران ترسیم شد. سرانجام با استفاده از دو مؤلفه اقلیمی (حرارتی و رطوبتی) به اضافه نقشه طبقات ارتفاعی کشور و با به‌کارگیری تکنیک خوشه‌بندی نظارت نشده، نقشه پهنه‌بندی بوم اقلیم‌شناسی کشور ترسیم شد. بررسی این نقشه پهنه‌بندی نشان می‌دهد که مرزبندی مناطق بوم اقلیم‌شناسی کشور، عمدتا منطبق بر دو عامل اقلیمی (حرارتی و رطوبتی) و یک عامل شکل زمین (ارتفاع از سطح دریا) می‌باشد. از دیگر نتایج این پژوهش آن است که بیشترین پهنه‌های بوم اقلیمی کشور متعلق به مناطق کم ارتفاع (پایین‌تر از 1200 متر) بوده و سهم پهنه­‌های بوم اقلیمی مرتفع (بالاتر از 2400 متر) بسیار ناچیز می‌باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی خطر سیل و پهنهبندی آن در دشت بافت، جنوب شرقی ایران

دشت بافت، یکی از مناطق با تکرار وقوع سیل و خسارات مکرر در ایران است. در این مطالعه به منظور مشخص نمودن مناطق تحت خطر سیل در دشت بافت، نقشۀ پهنه‌بندی خطر با استفاده از معیارهای ژئومورفولوژی، فتوژئولوژی و بازدید صحرایی تهیه گردید. اساس تهیۀ آن تفسیر عکس‌های هوایی 1:50000، 1:20000 و 1:40000 منطقه ( به ترتیب مربوط به سال‌های 1335، 1367 و 1371 ) به همراه کنترل صحرایی است. در تهیۀ این نقشه لازم بود ج...

full text

بوم گردشگری و تأثیر آن در توسعه منطقه‌ای ایران

امروزه گردشگری یکی از امیدبخش­ترین فعالیت­هایی است که از آن به‌عنوان گذرگاه توسعه یاد می­شود. بوم­سازگان ایران، بستر مناسبی برای سودآوری در بخش بوم گردشگری است. رشد سریع طبیعت­گردی باعث شده است تا تأثیرات این صنعت موردتوجه قرار گیرد. رشد تقاضا برای گردشگری بر پایه طبیعت این علاقه را در مدیران مناطق حفاظت‌شده پدید آورده است تا گردشگری را به حوزه حفظ محیط‌زیست بکشانند. ایجاد اشتغال و توسعه منطقه ...

full text

بوم روستا؛ الگویی برای پایداری سیستم‌های روستایی در ایران

ایجادیکمحیطسالمدرنواحیروستایییکیازمهمترینمسائلمحیطیاستکهنهتنهادرسیاست‌هایتوسعه‌یروستایی،بلکهدرسیاست‌هایسرزمینینیزاهمیتفراوانیدارد. دراینراستا،لزومتوجهبهالگوییازسکونتگاهزیستیکهازپایداریلازمدرتوسعهبرخوردارباشدو درهمه‌یزمینه‌هایاقتصادی،اجتماعی،فرهنگی،سیاسیوزیست‌محیطیبهبهترینوجهبهکارگرفتهشود،بیشازپیشاحساسمی‌گردد.الگویبومروستابهعنوانیکیازرویکردهاینوظهوردرتوسعه‌یپایدارروستاییدرسطحمحلیاستکهمی‌تواندنقش...

full text

پهنه بندی بوم اقلیم شناسی ایران

مقایسه نقشه های اقلیمی و پوشش گیاهی ارتباط بسیار نزدیک بین دو پراکنش را نشانی می دهند، ولی چگونگی  همبستگی اقلیم و پوشش گیاهی به خوبی درک نشده است. بنابراین، شناسایی و تعیین اثرات عوامل و عناصر مهم اقلیمی که بر پراکنش گونه های اصلی گیاهان ایران تأثیر می گذارند و سپس پهنه بندی بوم اقلیم شناسی کشور بر پایه عوامل و عناصر مذکور هدف اصلی این پژوهش است. بدین منظور 51 ایستگاه سینوپتیک کشور که دارای دو...

full text

موانع معرفتی بوم اندیشی توسعه در ایران. موسی عنبری

در ایران با وجود این ‌که با منطق اسلامی ‌به مقابله با مبانی نظریه‌پردازی غربی رفته‌ایم، اما درحرکت از فهم مبانی مفهومی‌ به مبانی فرآیندی و زمینه‌ای توفیق اندک داشته‌ایم. مطالعه توسعه، بافت محور، تاریخی و تجربه‌ای، تفسیری و هویتی است اما در رویکردهای علمی ‌ما، عمدتاً به شاخص‌‌های صوری و منفرد اعم از مبانی، عوامل و کارگزاران توجه کرده‌ایم، نه فرآیند‌‌های کلان جامعه‌شناختی آن. در بینش توسعه، تمرکز ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 2

pages  175- 189

publication date 2014-07-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023